دلایل شکست غول فناوری دنیا، موبایل نوکیا
عوامل متعددی در شکست موبایل نوکیا و سقوط امپراتوری نوکیا دخیل بودند. در ادامه ما چند مورد از دلایل اصلی شکست موبایل نوکیا را معرفی می نمائیم.
- تصمیم گیری های بسیار کند و مدیریت ضعیف
- روی کار آمدن برندهای جدید مانند آیفون و تلفن های اندروید
- نوکیا خیلی دیر متوجه کمبودها و نقص های خود شد و دیر دریافت که سیستم عامل ios و اندروید رقیب هایی بسیار قوی هستند. موبایل نوکیا نمیتواند آنقدر قدرتمند باشد که با این دو برند رقابت کند
- موبایل نوکیا نتوانست خودش را با تغییرات شرایط وفق بدهد و برای ورود به دنیای تلفن های هوشمند دیر اقدام کرد
- وجود رقابت بالا در صنعت گوشی
- موبایل نوکیا به برندش بیش از حد اطمینان داشت
- درک درستی از نیاز مصرف کنندگان نداشت
- نوکیا برنامه استراتژیک نداشت
معامله با مایکروسافت
یکی دیگر از دلایل سقوط موبایل نوکیا ، عقد قرارداد نابهنگام با غول فناوری، مایکروسافت بود. فروش نوکیا به مایکروسافت، نشان می داد که مدیران این شرکت امیدی به بقای آن ندارند و به یک نیروی بزرگ تر نیاز دارند. اما خرید موبایل نوکیا توسط مایکروسافت به عنوان یکی از بزرگترین اشتباهات در نظر گرفته میشود که برای هیچ یک از طرفین ثمربخش نبود.
اطمینان بیش از حد به برند موبایل نوکیا
اطمینان بیش از حد به برند، یکی از دلایل ورشکستگی شرکت ها است. همان اتفاقی که برای نوکیا هم افتاد. Nokia در سال 2002 سیستم عامل سیمبین را معرفی کرد و این حرکت بسیار خوبی بود. اما به همین حرکت و نوآوری راضی بود و سعی نمیکرد رشد بیشتری داشته باشد. وقتی اپل در سال 2007 آیفون را معرفی کرد، همه مزایای نوکیا از بین رفت و یک رقیب جدی برای آن پیدا شد! ورود آیفون به این عرصه، صنعت تلفنهای هوشمند را متحول کرد و استانداردهای این عرصه کلا تغییر کرد.
وجود رقابت بالا در صنعت تولید گوشی و موبایل نوکیا
صنعت تلفن همراه خیلی زود اشباع شد؛ زیرا کمپانیهای متعددی مانند سامسونگ، اپل و بلک بری در این زمینه شروع به کار کردند و همه هم شرکتهای قدری بودند. موبایل نوکیا برتری خاصی در بین این رقبا نداشت و خیلی راحت بازار را به آنها واگذار کرد. علاوه بر این برندهای رده پایین دیگری مثل Huawei ،HTC و ZTE هم پیدا شدند. این شرکتها هم سهم قابل توجهی از بازار را به دست آوردند. اما Nokia این رقبا را در نظر نگرفت و حتی بازار رده پایین را هم از دست داد. همین موضوع، یکی از دلایل سقوط نوکیا بود.
استراتژیهای بازاریابی ناموفق موبایل نوکیا
یکی از عوامل شکست یک استارت آپ، استراتژی بازاریابی نادرست است و این اتفاق در مورد نوکیا هم افتاد. موبایل نوکیا برای بازاریابی از استراتژی چتری پیروی کرد. اپل اولین شرکتی بود که استراتژی چتری را پیاده سازی کرد و هر سال با تولید و ارائه مدلهای جدیدی، این مدل را توسعه داد. سامسونگ هم با عرضه سری گلکسی سامسونگ همین مسیر را دنبال کرد، اما موبایل نوکیا نتوانست در این زمینه موفق عمل کند.
اعتماد مشتریان موبایل نوکیا که طی سالها ایجاد کرده بود، به تدریج رو به کاهش بود. شرکت در روشهای فروش و توزیع ناکارآمد بود. نوکیا با دیدن این آشفتگی تصمیم گرفت تا با نوآوری در سخت افزار و نرم افزار، اعتماد از دست رفته را بازگرداند. با این حال، هر محصولی که نوکیا تولید می کرد، قبلاً توسط رقبا تولید شده و در بازار موجود بود! شکست نوکیا در استراتژیهای بازاریابی و توزیع، نقش مهمی در حذف آن از بازار صنعت موبایل داشت.
موبایل نوکیا و جا ماندن از صنعت
موبایل نوکیا هرگز با تکنولوژی و روندهای در حال تغییر همگام نشد. محصولات این شرکت از لحاظ سخت افزاری معروف بودند و از لحاظ نرم افزاری نوآوری چندانی نداشتند. کسب و کار نیاز به تغییر مسیر داشت، اما نوکیا زمانی متوجه این موضوع شد که خیلی دیر شده بود. نوکیا به جای اینکه جزو اولین آغازگرها باشد، زمانی تغییر کرد که همه برندهای بزرگ شروع به تولید گوشیهای پرچمدار کرده بود.
برآورد بیش از حد از قدرت در موبایل نوکیا
موبایل نوکیا ارزش برند خود را بیش از حد برآورد کرده بود. این شرکت معتقد بود که حتی پس از عرضه دیرهنگام گوشیهای هوشمندش، مردم همچنان به فروشگاهها هجوم میآورند و گوشیهای ساخت نوکیا را میخرند! متخصصان حوزه فناوری بر این باورند که نوکیا در صورت استفاده از نرم افزار بهتر در محصولات خود، میتوانست رهبری بازار را حفظ کند.
عدم درک نیاز مصرفکنندگان
شاید موبایل نوکیا به عنوان یکی از بزرگترین برندهای تولید گوشی شناخته شود، اما همیشه به عنوان یک گوشی خیلی ساده و حتی عقبتر نسبت به رقبا شناخته میشود. این برند به ارائه خدمات جالب و جدید به مخاطبین توجهی نداشت و نوآوری زیادی برای آنها ارائه نمیداد. به همین دلیل مخاطبین خیلی راحت به سراغ برندهای دیگر رفتند و این کمپیانی با شکست روبهرو شد.
پاور بانک شیائومی
پوکو F4 شیائومی
پی 30 لایت هواوی
پیکسل 7 گوگل
تبلت g710 اوتل
تبلت سامسونگ A7
تبلت سامسونگ S8
تبلت شیائومی Redmi Pad SE
تبلت شیائومی SE
ردمی نوت 13 پرو
سامسونگ a14
سامسونگ گلکسی J1
خراب شدن موبایل نوکیا
در ابتدا برای تعمیر گوشی های ساده مانند موبایل نوکیا ساده نیاز به تعمیرکار متخصص نبود. هر فردی با اندکی الکترونیک مقدماتی می توانست تعمیر موبایل های ساده را انجام دهد. اما امروزه با ورود گوشی های هوشمند به دنیای الکترونیک برای تعمیر گوشی های هوشمند حرفه آموزش تعمیرات موبایل پرطرفدار شده است. ولی حیف که نوکیا از رده گوشی های هوشمند خارج شده است پس طبیعی است که در تعمیرات موبایل سهمی کمی خواهد داشت.
عدم تبلیغات و تمرکز بر ساخت یک تصویر جدید از موبایل نوکیا
همه مشتریان قبلی موبایل نوکیا یک تصویر خاص از این برند در ذهنشان داشتند که با حضور گوشیهای جدید کمرنگتر میشد. نوکیا روی این موضوع کار نکرد و سعی نکرد تا تصویری نوین از برند تجاری و ویژگیهای جدید آن به نمایش بگذارد. علاوه بر این تمرکز Nokia روی گوشیهای هوشمند خیلی کم بود و اپل به عنوان اولین تولیدکننده گوشیهای هوشمند شناخته میشود. موبایل نوکیا باز هم یکی دیگر از اشتباهات خود را نشان داد و به سقوط نزدیکتر شد.
عدم جلب رضایت هیچ یک از طبقه های بازار
موبایل نوکیا نه تنها در دنیای اسمارت فون ها کند عمل کرد و طبقه بالا را از خود رنجاند، که طبقه میانه و پایین بازار را نیز در نظر نگرفت. سایر شرکت های رقیب مانند اچ تی سی، هوایی و ZTE با هدف قرار دادن طبقه میانه و پایین مانند بازارهای چین ضربه سخت دیگری به نوکیا وارد کردند.
آقای اسپکتور می گوید «موبایل نوکیا به خرده فروشی ها هم توجه چندانی نکرد. این فروشندگان گرچه سود چندانی نداشتند، اما با رها کردن آنها و رانده شدن به سوی رقبا، به یک خطر دیگر برای نوکیا در بازار طبقه پایین بازار تبدیل شدند.
نداشتن یک برنامه استراتژیک
کمپانیهای بزرگ و برندهای معروف معمولا طراحی و استراتژی خاصی دارند و به همین دلیل همیشه در صدر جدول بازار قرار میگیرند. مثلا اپل و سامسونگ در این بازی از نوکیا خیلی جلوتر بودند. این شرکتها هر سال یک نسخه جدید از محصولاتشان را با ویژگیهای جدید منتشر میکردند و هنوز هم این کار را انجام میدهند. مشتریان قبل از عرضه این برندها از محصولات جدید در بازار خبر دارند و به این دلیل اشتیاق زیادی برای خرید آنها دارند. و این همان اتفاقی است که برندها برای محبوبیت و فروش بیشتر نیاز دارند. نوکیا هیچ وقت چنین سناریویی طراحی نکرد و خب موفقیتهای زیادی را هم از دست داد!
وجود رقابت داخلی در کمپانی موبایل نوکیا
یکی دیگر از دلایل دیگر شکست این برند، وجود رقابت داخلی در این شرکت است. همه بخشها یا مدیران شرکت هماهنگی خوب و کاملی با هم نداشتند و این عدم هماهنگی باعث ایجاد مسائل و مشکلات عملیاتی از جمله تأخیر در توسعه کدها برای سیستم عامل سیمبین شد. البته چنین مشکلاتی تأثیر مستقیم در سقوط شرکت نداشت؛ اما به طور غیرمستقیم روی آن تاثیر گذاشت.
عدم نوآوری در محصولات موبایل نوکیا
فقدان نوآوری در محصولات، عاملی بود که به مشکلات قبلی افزوده شد. در حالی که برندهایی مانند سامسونگ و اپل هر سال مدلهای جدیدی از موبایل نوکیا هوشمند را ارائه می کردند، نوکیا همچنان به تولید گوشیهای ویندوزی با امکانات پایه ادامه می داد.
تولید و عرضه گوشیهای سری لومیا یک اقدام جهشی به شمار می رفت، اما حتی این محصول هم به دلیل فقدان ویژگیهای نرم افزاری چشمگیر، به سرعت شکست خورد. ویژگیهای معمولی و کسل کننده گوشیهای سری لومیا کمکی به نوکیا نکردند. در عصر 4G، موبایل نوکیا حتی به فناوری 3G هم مجهز نبودند! بعد از سری لومیا، نوبت به سریAsha رسید، اما تا آن زمان بازی به نفع رقبای نوکیا تمام شده بود.
سقوط موبایل نوکیا در بازار تلفنهای همراه را نمیتوان تنها با یک پاسخ ساده توضیح داد: تصمیمهای مدیریتی، ساختارهای سازمانی ناکارآمد، بوروکراسی رو به رشد و رقابتهای داخلی عمیق، همگی در جلوگیری از حرکت نوکیا از رقابت مبتنی بر محصول به رقابت مبتنی بر پلتفرمها نقش داشتند.
منابع انسانی به دنبال پیشرفت نبودند!
هنگامی که این شرکت به موفقیتهای قابل توجهی دست پیدا میکرد، نگرش بیشتر کارمندان آن هم تغییر کرد. آنها کاملا از خودشان راضی بودند و دیگر تمایلی به تمرکز بیشتر روی کار احساس نمیکردند. این نگرش باعث شد که سازمان از کارآیی کمتری برخوردار شود و به راحتی سقوط کند. اظهارات علنی چند مدیر موبایل نوکیا نشان داده است که یکی از دلایل سقوط این شرکت، این نوع طرز فکر در منابع انسانی بوده است.
اطمینان بیش از حد به قدرت تجاری برند
آخرین عامل فروپاشی و سقوط نوکیا، اطمینان بیش از حد نام تجاری توسط مدیران این شرکت بوده است. مدیریت این شرکت بر این باور بود که مردم کاری به محصولاتی که کمپانی تولید میکند ندارند و همچنان طرفدار و خریدار آن هستند. البته این موضوع تا حدی هم درست بود؛ اما به شرطی که کمپانی همگام با روندهای روز دنیا پیش میرفت؛ یا زمانی که خریداران چاره دیگری به جز خرید موبایل نوکیا نداشتند. اما همه میدانیم که چندین برند معروف و با کیفیت وجود داشتند که مردم به سمت آنها میرفتند. با وجود برندهای قدرتمندی مثل آیفون و سامسونگ و برندهای معمولی Huawei و ZTE، خریداران تمایلی به خرید محصولات نوکیا نداشتند. در نتیجه موبایل نوکیاشکست خورد و پایان غمانگیز آن شکل گرفت.
با وجود اینکه نوکیا در زمینه محصولات دیجیتال و الکترونیکی فعالیت میکرد، اما توجه زیادی به تحول دیجیتال نداشت. اگر در این زمینه بیشتر فعالیت میکرد، میتوانست تجربههای موفقی مانند تحول دیجیتال نایک یا توسعه دیجیتال موسیقی با آیتونز را تکرار کند. البته هنوز هم انتظار میرود که این برند به روزهای اوج خودش برگردد. اگر رقبا را دست کم نگیرد و به دنبال ارائه نوآوری و ارائه خدمات جدید به مشتری باشد.